'ไทยลงนามสัญญาจัดซื้อเรือดำน้ำจากจีน' นักวิเคราะห์ชี้เป็นการส่งสัญญาณถึงวอชิงตันมากกว่าการเปลี่ยนขั้ว

19-9-2025

    Newsweek รายงานว่า  – ประเทศไทยได้ลงนามในข้อตกลงการจัดซื้อเรือดำน้ำจากจีนที่ล่าช้ามาเป็นเวลานานแล้ว โดยเป็นการสรุปการซื้อขายที่เริ่มมาตั้งแต่ 6 ปีที่แล้ว

   ข้อตกลงดังกล่าวจะทำให้ประเทศไทยเป็นชาติที่ 6 ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีเรือดำน้ำในครอบครอง ตามข้อมูลของ Asian Military Review โดยก่อนหน้านี้มีอินโดนีเซีย, มาเลเซีย, เมียนมา, สิงคโปร์ และเวียดนามที่ครอบครองเรือดำน้ำ อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์บางส่วนมองว่าข้อตกลงนี้เป็นเหมือนการส่งสัญญาณความไม่พอใจต่อรัฐบาลวอชิงตัน (Washington) มากกว่าการหันไปเข้าร่วมกับรัฐบาลปักกิ่ง (Beijing) อย่างเต็มตัว

สำนักข่าว Newsweek ได้ติดต่อไปยังกระทรวงกลาโหมของสหรัฐฯ และกระทรวงกลาโหมของไทยผ่านทางอีเมลเพื่อขอความคิดเห็น

ทำไมถึงเป็นเรื่องสำคัญ

ปัจจุบันจีนกำลังตอกย้ำบทบาทของตนในฐานะผู้ส่งออกอาวุธรายใหญ่ โดยปัจจุบันครองอันดับที่ 4 ของโลก รองจากสหรัฐฯ, รัสเซีย และฝรั่งเศส (France)

ประเทศไทยถือเป็นหนึ่งในพันธมิตรที่เก่าแก่ที่สุดของสหรัฐฯ ในเอเชีย โดยมีความสัมพันธ์ที่ย้อนไปถึงสนธิสัญญาไมตรีและการค้าในปี 1833

ในระหว่างสงครามเวียดนาม (Vietnam War) ประเทศไทยทำหน้าที่เป็นฐานปฏิบัติการและศูนย์กลางด้านโลจิสติกส์ที่สำคัญสำหรับกองกำลังสหรัฐฯ และในปี 2003 ประเทศไทยได้รับการแต่งตั้งเป็นพันธมิตรหลักนอกกลุ่มนาโต (major non-NATO ally) ซึ่งได้ให้การสนับสนุนปฏิบัติการของสหรัฐฯ ด้วยการแวะพักเรือและเติมเชื้อเพลิงในช่วงความขัดแย้งที่สำคัญ เช่น สงครามอิรัก (Iraq War)

สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับข้อตกลง

พิธีลงนามสัญญาจัดซื้อเรือดำน้ำดีเซล-ไฟฟ้า S26T ได้จัดขึ้นเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา โดยมี พลเรือเอก จิรพล ว่องวิทย์ ผู้บัญชาการทหารเรือ เข้าร่วมพิธี ณ สำนักงานใหญ่ของ China Shipbuilding and Offshore International ในกรุงปักกิ่ง (Beijing)

รายงานข่าวในประเทศไทยระบุว่า พลเรือเอก จิรพล ว่องวิทย์ เรียกโครงการนี้ว่าเป็น "โครงการที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์" และเป็นสัญลักษณ์ของ "ความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น" ระหว่างไทยกับจีน

ข้อตกลงนี้ได้รับการแก้ไขโดยคณะรัฐมนตรีของไทยเมื่อเดือนที่แล้ว และได้ยุติช่วงเวลาที่ไม่แน่นอนที่ยาวนานนับตั้งแต่โครงการเริ่มขึ้นในปี 2017

เดิมทีข้อตกลงนี้คาดการณ์ว่าจะมีการจัดซื้อเรือดำน้ำสามลำ แต่ต่อมาได้ลดขนาดลงเหลือเพียงลำเดียวเนื่องจากข้อจำกัดด้านงบประมาณ

    เรือลำเดียวนี้ได้เริ่มวางกระดูกงูในเมืองอู่ฮั่น (Wuhan) ประเทศจีน ตั้งแต่ปี 2019 และมีกำหนดเข้าร่วมกองทัพเรือไทยในปี 2023 แต่โครงการหยุดชะงักลงเมื่อเยอรมนี (Germany) ขวางการส่งออกเครื่องยนต์ โดยอ้างถึงการห้ามส่งออกอาวุธของสหภาพยุโรป (European Union) ที่มีต่อจีน ซึ่งเริ่มใช้มาตั้งแต่ปี 1989 หลังเหตุการณ์ปราบปรามที่จัตุรัสเทียนอันเหมิน (Tiananmen Square) ในกรุงปักกิ่ง

   ในช่วงแรก รัฐบาลกรุงเทพฯ มีความกังวลเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือของเครื่องยนต์ทางเลือกที่ผลิตในจีน แต่ในที่สุดก็ไฟเขียวให้ใช้เครื่องยนต์จีนได้หลังจากที่จีนได้ทำการทดสอบเครื่องยนต์มากกว่า 6,000 ชั่วโมง และให้การรับรองว่าเครื่องยนต์ดังกล่าวได้มาตรฐานตามที่ระบุไว้ในข้อตกลง ตามรายงานของเว็บไซต์ Defense News

นักวิเคราะห์ได้ชี้ให้เห็นว่าข้อตกลงนี้มีจุดประสงค์เพื่อส่งสัญญาณถึงรัฐบาลวอชิงตัน

ความสัมพันธ์ระหว่างไทยและสหรัฐฯ ไม่ราบรื่นนักหลังจากรัฐประหารในปี 2014 เนื่องจากเจ้าหน้าที่ของสหรัฐฯ ได้ออกมาวิพากษ์วิจารณ์การยึดอำนาจ และสภาคองเกรส (Congress) ได้ระงับความช่วยเหลือด้านการป้องกันประเทศเกือบ 5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

นักวิเคราะห์มองอย่างไร

นาย Greg Raymond (เกร็ก เรย์มอนด์) อาจารย์อาวุโสจาก Coral Bell School of Asia Pacific Affairs' Strategic and Defence Studies Center เขียนไว้ในบทวิเคราะห์เมื่อปี 2024 สำหรับกระทรวงกลาโหมของสหรัฐฯ ว่า *"การซื้อเรือดำน้ำของไทยเป็นการส่งสัญญาณทางภูมิรัฐศาสตร์อย่างแท้จริง"*

อย่างไรก็ตาม เขากล่าวว่าการเคลื่อนไหวดังกล่าวไม่ได้เป็นการหันไปเข้าร่วมพันธมิตรด้านความมั่นคงกับรัฐบาลปักกิ่งอย่างเต็มตัว

"ประการแรก แม้ว่าประเทศไทยจะเป็นพันธมิตรอย่างเป็นทางการกับสหรัฐฯ แต่ยุทธศาสตร์ทางการเมือง-การทหารของกรุงเทพฯ ก็ให้ความสำคัญกับความเป็นอิสระและการรักษาความคลุมเครือผ่านการปฏิเสธอำนาจครอบงำ" นาย Raymond เขียน

"ประการที่สอง การที่กองทัพเรือได้รับความสำคัญค่อนข้างต่ำในการวางแผนการป้องกันประเทศของไทย ไม่ได้หมายความว่ากรุงเทพฯ มีความไว้วางใจในรัฐบาลปักกิ่งในระดับสูง"

สิ่งที่จะเกิดขึ้นต่อไป

ข้อตกลงที่แก้ไขใหม่ ซึ่งรวมถึงบทบัญญัติสำหรับการถ่ายโอนเทคโนโลยีและการฝึกอบรม ได้ขยายระยะเวลาการก่อสร้างออกไปอีก 40 เดือน โดยเรือดำน้ำมีกำหนดส่งมอบภายในสิ้นปี 2028

---

IMCT NEWS

ที่มา https://www.newsweek.com/china-signs-submarine-deal-thailand-2131665