ตุรกีเจรจาปูติน 'คืนระบบ S‑400 ปูทางฟื้นสัมพันธ์สหรัฐฯ' ปลดล็อก F‑35 และเรียกคืนเครดิตใน NATO

18-12-2025

  Bloomberg รายงานว่า ตุรกีกำลังพยายามเดินหน้าแผนส่งคืนระบบป้องกันภัยทางอากาศ S‑400 ที่ซื้อจากรัสเซียเมื่อเกือบ 10 ปีก่อน ซึ่งหากเกิดขึ้นจริงจะเป็นการปิดฉากดีลอาวุธที่เคยเขย่าความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ และชาติสมาชิกนาโต และอาจเปิดประตูให้กรุงอังการากลับเข้าถึงเครื่องบินรบล่องหน F‑35 ของสหรัฐฯ ที่รอมานาน 

  แหล่งข่าวซึ่งรับทราบการหารือระบุว่า ประธานาธิบดีเรเจป ไตยิป เออร์โดอาน (Recep Tayyip Erdogan) ได้นำประเด็น S‑400 ขึ้นมาหารือกับประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน (Vladimir Putin) ระหว่างการพบกันที่เติร์กเมนิสถานเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว หลังจากเจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติการของทั้งสองประเทศได้พูดคุยในประเด็นเดียวกันมาก่อนหน้านี้ 

  ทำเนียบประธานาธิบดีและกระทรวงกลาโหมตุรกีปฏิเสธแสดงความคิดเห็นต่อรายงานดังกล่าว ขณะที่ทำเนียบเครมลินออกมาปฏิเสธว่าไม่มีการยื่นข้อเสนอเช่นนั้นระหว่างการพบปะของผู้นำทั้งสอง 

  ความเคลื่อนไหวนี้เกิดขึ้นภายใต้แรงกดดันที่เพิ่มขึ้นจากวอชิงตันซึ่งเรียกร้องให้อังการาละทิ้งเทคโนโลยีทางทหารขั้นสูงของรัสเซีย ตุรกีเพิ่งหยิบยกประเด็นการครอบครอง S‑400 และความต้องการกลับเข้าร่วมโครงการ F‑35 ระหว่างการเยือนทำเนียบขาวของเออร์โดอานเพื่อพบประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา พันธมิตรคนสนิทของทรัมป์อย่างทอม บาร์รัก (Tom Barrack) เอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำตุรกี ระบุเมื่อต้นเดือนว่า อังการา “เข้าใกล้จุดยอมถอยจาก S‑400 มากขึ้น” และคาดว่าประเด็นนี้อาจคลี่คลายในระยะ 4–6 เดือนข้างหน้า 

  ตามข้อมูลจากแหล่งข่าว การสละอุปกรณ์ทางทหารจากรัสเซียครั้งนี้มีศักยภาพจะปรับความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ ให้ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ เปิดทางให้ยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรอุตสาหกรรมป้องกันประเทศของตุรกี และนำไปสู่การกลับมาซื้อเครื่องบินรบ F‑35 ได้อีกครั้ง นักการทูตระดับสูงของตุรกีรายหนึ่งเพิ่งระบุเมื่อไม่นานมานี้ว่า เขาคาดหวังให้สหรัฐฯ ยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรในปีหน้า 

  ตุรกีซื้อระบบ S‑400 ในช่วงที่ความสัมพันธ์กับพันธมิตรนาโตอยู่ในภาวะตึงเครียด เริ่มตั้งแต่ยุครัฐบาลบารัก โอบามา และยิ่งร้าวลึกหลังความพยายามรัฐประหารล้มเหลวต่อเออร์โดอานในปี 2016 ในเวลานั้น อังการากำลังเดินหน้าหาระบบป้องกันภัยทางอากาศ Patriot จากสหรัฐฯ แต่กล่าวหาว่าวอชิงตัน “ไม่จริงจัง” กับการปิดดีลจนถึงที่สุด ความผิดหวังดังกล่าวถูกใช้เป็นหนึ่งในเหตุผลสำคัญที่ตุรกีหันไปหามอสโกและลงนามซื้อ S‑400 ในที่สุด 

  แหล่งข่าวระบุเพิ่มเติมว่า ตุรกีคาดหวังว่าบทบาทของตนในฐานะคนกลางระหว่างรัสเซียกับยูเครน จะทำให้มอสโกเปิดกว้างมากขึ้นต่อข้อเสนอส่งคืนระบบ S‑400 

  ในมิติทางการเงิน อังการายังต้องการ “ได้เงินคืน” บางส่วนจากหลายพันล้านดอลลาร์ที่ใช้ซื้อระบบป้องกันภัยทางอากาศชุดนี้ โดยมีความเป็นไปได้ว่าอาจขอหักกลบจากค่าใช้จ่ายนำเข้าน้ำมันและก๊าซธรรมชาติจากรัสเซีย ซึ่งยังต้องอาศัยการเจรจารายละเอียดต่อไป อย่างไรก็ดี แหล่งข่าวชี้ว่ามูลค่าทางการเงินของตัวระบบขีปนาวุธและเรดาร์ยังน้อยกว่าผลประโยชน์ทางการทูตที่ตุรกีจะได้รับจากพันธมิตรนาโต และโดยเฉพาะจากทรัมป์ หากสามารถปลดระวางระบบนี้ออกจากคลังแสงได้ 

  นาโตแสดงความกังวลมาโดยตลอดว่า หากตุรกีใช้ S‑400 ควบคู่กับฝูงบินของตนและชาติสมาชิกคนอื่นๆ รัสเซียอาจได้ข้อมูลข่าวกรองสำคัญเกี่ยวกับสมรรถนะเครื่องบินขับไล่ตะวันตก ปัจจุบันอังการายังไม่ได้เปิดเดินระบบ S‑400 อย่างจริงจัง 

  ตุรกีเป็นประเทศที่มีกองทัพใหญ่ที่สุดในนาโตรองจากสหรัฐฯ แต่ถูกวิจารณ์บ่อยครั้งว่ากำลัง “เข้าใกล้มอสโกเกินไป” เออร์โดอานปฏิเสธข้อกล่าวหานี้ โดยย้ำว่าตุรกีต้องมีนโยบายต่างประเทศแบบ “ถ่วงดุล” 

  ท่าทีต่อรัสเซียและสงครามยูเครนสะท้อนแนวทางดังกล่าวอย่างชัดเจน ตุรกีปฏิเสธที่จะร่วมคว่ำบาตรมอสโก แต่จำกัดความสามารถของรัสเซียในการส่งเรือรบผ่านช่องแคบบอสฟอรัสเข้าสู่ทะเลดำ และในอีกด้านหนึ่งได้ส่งอาวุธให้ยูเครน ขณะเดียวกัน เออร์โดอานยังรักษาความสัมพันธ์ส่วนตัวที่แนบแน่นกับทั้งทรัมป์และปูติน 

  ในปี 2019 สหรัฐฯ ตอบโต้การจัดหาระบบ S‑400 ด้วยการเตะตุรกีออกจากโครงการเครื่องบินรบ F‑35 อย่างเป็นทางการ และในปี 2020 วอชิงตันใช้กฎหมาย Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act (CAATSA) คว่ำบาตรภาคอุตสาหกรรมป้องกันประเทศของตุรกี จำกัดการเข้าถึงเทคโนโลยีอ่อนไหว 

  เครื่องบิน F‑35 ของบริษัทล็อกฮีด มาร์ติน (Lockheed Martin Corp.) ถูกมองอย่างกว้างขวางว่าเป็นเครื่องบินรบที่ล้ำหน้าที่สุดในโลก และได้รับฉายาว่า “ควอเตอร์แบ็กบนท้องฟ้า” จากความสามารถในการประสานการโจมตีกับเครื่องบินและโดรนลำอื่น ราคาของรุ่นท็อปที่ติดตั้งระบบครบถ้วนมีมูลค่ามากกว่า 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อลำ ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า หากตุรกีเดินหมาก S‑400 สำเร็จ ก็อาจแลกคืนทั้งศักยภาพด้านยุทโธปกรณ์และทุนทางการเมืองที่สูญเสียไปในสายตาพันธมิตรตะวันตกได้ในคราวเดียว

---

IMCT NEWS

ที่มา https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-12-17/erdogan-asks-putin-to-take-back-missiles-in-bid-to-win-us-favor