รัสเซียผลักดันฟื้น 'สามเหลี่ยมยุทธศาสตร์' เร่งรวม 'RIC' - รัสเซีย อินเดีย จีน ถ่วงดุลชาติตะวันตก-ต้านการแบ่งขั้วในเอเชีย

6-6-2025

   นโยบายทรัมป์อาจเป็นตัวเร่งรวม 'RIC' - รัสเซีย อินเดีย จีน แม้ยังมีปัญหาพรมแดน" SCMP-รัสเซียได้เดินหน้าอีกครั้งในความพยายามฟื้นฟู "สามเหลี่ยมยุทธศาสตร์" กับจีนและอินเดีย เพื่อถ่วงดุลกับระเบียบโลกที่นำโดยชาติตะวันตก อย่างไรก็ตาม ผู้สังเกตการณ์ระบุว่าความพยายามนี้กำลังเผชิญกับอุปสรรคสำคัญ เนื่องจากความไม่ไว้วางใจที่หยั่งรากลึกระหว่างสองมหาอำนาจในเอเชีย

   นายเซอร์เกย์ ลาฟรอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซีย ได้แสดงความกังวลต่อสิ่งที่เขาเรียกว่าเป็นความพยายามของนาโต้ในการดึงอินเดียเข้าสู่ "แผนการต่อต้านจีน" พร้อมย้ำความหวังของมอสโกว์ที่จะให้อินเดียและจีนฟื้นฟูกลไกสามฝ่าย หรือที่เรียกว่า RIC (Russia-India-China) ซึ่งชะงักงันมาตั้งแต่เกิดข้อพิพาทชายแดนที่นองเลือดระหว่างจีนและอินเดียในปี 2020

"ขณะนี้ อินเดียและสาธารณรัฐประชาชนจีนกำลังบรรลุข้อตกลงในการลดความตึงเครียดตามแนวชายแดนร่วมกัน ถึงเวลาแล้วที่ต้องฟื้นคืนกรอบความร่วมมือรัสเซีย-อินเดีย-จีน" ลาฟรอฟกล่าวในฟอรัมความมั่นคงยูเรเซียที่เมืองเปิร์มของรัสเซียเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว

   นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่รัสเซียพยายามผลักดันให้มีการฟื้นคืนกลไกไตรภาคี โดยในช่วงหลังการปะทะที่ชายแดนในปี 2020 รัสเซียได้เป็นตัวกลางจัดการประชุมระดับสูงระหว่างเจ้าหน้าที่ด้านกลาโหมและการต่างประเทศของจีนและอินเดีย ซึ่งแสดงให้เห็นถึงอิทธิพลของมอสโกว์ในกลไก RIC นอกจากนี้ ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ยังพยายามผลักดันให้มีการประชุมสุดยอดระหว่างสองประเทศเมื่อเขาได้พบหารือกับผู้นำจีนและอินเดียในเดือนธันวาคม 2021

   แนวคิดสามเหลี่ยมยุทธศาสตร์นี้ริเริ่มโดย เยฟเกนี ปรีมาคอฟ อดีตนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซียในช่วงทศวรรษ 1990 เพื่อเป็นทางเลือกต่อการครอบงำของสหรัฐฯ ในโลกหลังสงครามเย็น โดยในปี 2002 รัฐมนตรีต่างประเทศจากทั้งสามประเทศเริ่มพบปะกันเป็นประจำ และในปี 2006 ปูตินได้เป็นเจ้าภาพจัดการประชุมสุดยอดสามฝ่ายครั้งแรกนอกรอบการประชุมกลุ่ม G8 ที่เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก

   ที่สำคัญ กลไก RIC ยังเป็นรากฐานของกลุ่มประเทศ BRICS ซึ่งเป็นกลุ่มตลาดเกิดใหม่ชั้นนำที่ "รัสเซียมองว่าเป็นกลุ่มสำคัญในการสร้างระเบียบโลกที่ไม่ถูกครอบงำโดยชาติตะวันตกอีกต่อไป" ตามที่ อาร์เทม ลูคิน ผู้ช่วยศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยสหพันธ์ตะวันออกไกลของรัสเซียกล่าว

   อย่างไรก็ตาม การฟื้นฟูกลไกนี้ยังคงมีความท้าทาย เนื่องจากรัสเซียซึ่งเป็น "จุดศูนย์กลาง" ของสามเหลี่ยมนี้กำลังหันเหความสนใจไปที่สงครามในยูเครน ขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างจีนและอินเดียยังคงมีความตึงเครียด โดยเฉพาะหลังจากปากีสถานใช้เครื่องบินรบที่ผลิตโดยจีนในการปะทะกับอินเดียเมื่อเดือนที่แล้ว และทั้งสองประเทศยังคงเสริมกำลังทหารตามแนวชายแดนที่เป็นข้อพิพาท

   นาย Igor Denisov นักวิจัยอาวุโสแห่งสถาบันการศึกษาระหว่างประเทศที่มหาวิทยาลัย MGIMO ในมอสโกว์ กล่าวว่า "คำบอกเล่าของมอสโกว์เกี่ยวกับความปรารถนาในการฟื้นฟู RIC หมายความว่ารัสเซียกำลังเรียกร้องให้นิวเดลีและปักกิ่งแยกความแตกต่างทวิภาคีออกจากความร่วมมือพหุภาคี โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการแบ่งขั้วเพิ่มเติมในเอเชีย"

   ขณะเดียวกัน ลาฟรอฟยังแสดงความกังวลเกี่ยวกับความร่วมมือทางทหารระหว่างประเทศสมาชิกกลุ่ม Quad ซึ่งเป็นกลุ่มที่ไม่เป็นทางการที่รวมอินเดียเข้ากับสหรัฐฯ ออสเตรเลีย และญี่ปุ่น โดยเขากล่าวว่า "ในทางปฏิบัติ ประเทศในกลุ่ม Quad กำลังพยายามจัดการซ้อมรบทางเรือ และด้วยความพากเพียรอย่างเห็นได้ชัด แม้ว่าจะไม่ได้อยู่ภายใต้ธงของกลุ่ม Quad ก็ตาม"

  นักวิเคราะห์ชี้ว่า แม้เงื่อนไขสำหรับการฟื้นฟู RIC จะ "ไม่สู้ดีนัก" แต่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์และนโยบาย "อเมริกาต้องมาก่อน" ของเขาอาจเป็นตัวเร่งสำคัญ โดยเฉพาะโครงการ "ภาษีศุลกากรแบบตอบแทน" ที่ทำให้คู่ค้ารายใหญ่รวมถึงอินเดียต้องเฝ้าระวัง

"กลุ่ม RIC อาจได้รับแรงกระตุ้นจากสหรัฐฯ หากอเมริกาของทรัมป์สามารถทำร้ายจีน รัสเซีย และอินเดียได้ในเวลาเดียวกัน นั่นจะเป็นแรงจูงใจให้เกิดความร่วมมือไตรภาคี" ลูคินกล่าว

   อย่างไรก็ตาม หลิน หมินหวาง รองผู้อำนวยการศูนย์เอเชียใต้ศึกษา มหาวิทยาลัยฟู่ตันในเซี่ยงไฮ้ มองว่ารัฐบาลของนายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดี "จะมีแรงจูงใจน้อยลงในการเข้าร่วม เพราะไม่ต้องการสร้างความขัดแย้งกับวอชิงตัน" และแม้ว่ารัสเซียจะมีความสัมพันธ์ที่สำคัญกับอินเดียโดยเฉพาะในด้านการป้องกันประเทศและพลังงาน แต่อิทธิพลของรัสเซียที่มีต่ออินเดียก็ลดน้อยลง โดยเฉพาะหลังจากที่รัสเซียไม่ให้การสนับสนุนอินเดียระหว่างความขัดแย้งกับปากีสถานเมื่อไม่นานมานี้

"ในแง่นี้ ความเป็นไปได้ในการฟื้นคืน RIC ยังคงอยู่ในระดับต่ำ" หลินสรุป

---

IMCT NEWS

ที่มา https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3313146/russia-moves-again-join-china-and-india-despite-trust-issues-border-disputes?module=top_story&pgtype=homepage