สหรัฐ vs จีน: ใครพึ่งพาใคร? (4)
36 0C
Thailand
Thailand
สหรัฐ vs จีน: ใครพึ่งพาใคร? (4)
09/03/2024
หลังจากการล่มสลายของระบบ Bretton Woods และระบบอัตราแลกเปลี่ยนแบบคงที่ในปี 1971 ดอลล่าร์มีอนาคตที่มืดมน กลายเป็นเงินกระดาษ fiat moneyเนื่องจากไม่มีทองคำหนุนหลังอีกต่อไป
ทองคำสำรองของสหรัฐจาก20,000ตันลดลงเหลือ 8,000 กว่าตันเนื่องจากการไถ่ถอนของผู้ถือดอลล่าร์ ที่ไม่มั่นใจในสถานภาพทางการเงินของรัฐบาลสหรัฐที่มีการใช้จ่ายเกินตัว และพิมพ์ดอลล่าร์มากกว่าทองคำสำรอง
เอาเข้าจริง ทองคำสำรองของสหรัฐอาจจะไม่มีเหลืออยู่เลยก็ได้ เพราะว่าอาจจะมีมือที่มองไม่เห็นแอบขโมยไป นอกจากนี้ไม่เคยมีการตรวจสอบ หรือทำโอดิทอย่างเป็นทางการว่าทองคำสำรองสหรัฐที่เก็บที่Fort Knoxรัฐเคนตั๊กกี้มีเหลืออยู่เท่าใดกันแน่
ดอลล่าร์กลายเป็นเงินกระดาษที่พิมพ์ออกมาในอัตราที่เพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ โดยไม่มีทรัพย์สินอะไรหนุนหลังเพื่อไฟแนนซ์งบประมาณที่ขาดดุลท้ังจากภาระของโครงการสวัสดิการสังคมต่างๆ รวมท้ังสงครามเวียดนาม ทำให้ประเทศต่างๆ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งเยอรมันนีและฝรั่งเศสไม่มีความมั่นใจที่จะถือดอลล่าร์อีกต่อไป
ภาระจึงตกอยู่บนบ่าของเฮ็นรี่ คิสซิงเจอร์ที่จะหาทางสร้างดีมานด์ดอลล่าร์เทียมเพื่อให้ดอลล่าร์สามารถรักษาสถานภาพเป็นเงินสกุลหลักโลกต่อไป คิสซิงเจอร์วางแผนใช้น้ำมันหนุนหลังดอลล่าร์แทน แม้ว่าสหรัฐจะมีน้ำมันมาก แต่ยังไม่ต้องการขุด เพราะต้องการเก็บเอาไว้เป็นพลังงานสำรองสำหรับอนาคต ให้ซาอุดิ อาราเบียและตะวันออกกลางขุดน้ำมันขึ้นมาให้ใช้จะดีกว่า
ประธานาธิบดีนิกสันและคิสซิงเจอร์ ซึ่งดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการสภาความมั่นคงในขณะนั้นเดินทางไปเยือนซาอุฯ
ในปี 1973 เพื่อมีการพูดคุยกับกษัตริย์ไฟซาลของซาอุฯ ในช่วงนั้นซาอุฯและกลุ่มประเทศโอเปคดำเนินนโยบายแซงชั่นสหรัฐและยุโรป ด้วยการไม่ขายน้ำมันให้ เพราะว่าไปหนุนอิสราเอลในสงครามในตะวันออกกลาง
คิสซิงเจอร์ต้องการแก้ปัญหาการแซงชั่นน้ำมัน ความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับกลุ่มประเทศอาหรับ
และต้องการต่ออายุดอลล่าร์กระดาษ ด้วยการยื่นข้อเสนอที่ซาอุฯมิอาจปฏิเสธได้คือ
1. ซาอุฯ ขายน้ำมันโดยเอาดอลล่าร์เพียงสกุลเดียว ไม่ให้รับเงินสกุลอื่น
2. สหรัฐจะขายอาวุธสงครามให้ซาอุฯ และปกป้องความมั่นคงของราชวงศ์ซาอุจากภัยของสงคราม โดยเฉพาะอย่างยิ่งจะการันตีว่าอิสราเอลจะไม่โจมตีซาอุฯ
3. เมื่อซาอุฯขายน้ำมันได้ดอลล่าร์แล้ว ให้เอาดอลล่าร์นั้นรีไซเกิ้ลกลับไปซื้อพันธบัตรรัฐบาลสหรัฐเพื่อกินดอกเบี้ย ฟังดูแล้วก็ดี ไม่เห็นมีอะไรเสียหาย กษัตริย์ไฟซาลยอมรับได้
แต่นาย Jim Rickards ที่ปรึกษาของซีไอเอทางการเงินออกมาเปิดเผยภายหลังว่า เขาอยู่ในทีมที่แอบเดินทางไปเจรจากับซาอุฯ โดยมีการยื่นเงื่อนไขที่เป็นไม้ตายว่า
ถ้าซาอุฯไม่เห็นด้วยกับข้อเสนอที่ต้องขายน้ำมันเป็นรูปเงินสกุลดอลล่าร์อย่างเดียว สหรัฐจะส่งกองกำลังทหารเข้าไปบุกยึดบ่อน้ำมันของซาอุฯให้รู้แล้วรู้รอด ซาอุดิยอมงอ ดีกว่าขอมหัก เปโตรดอลล่าร์ หรือการซื้อขายน้ำมันด้วยเงินดอลล่าร์จึงถือกำเนิดขึ้นในปี 1973 ในขณะที่วิกฤติการน้ำมัน และเงินเฟ้อกำลังเป็นปัญหาใหญ่ของเศรษฐกิจโลก ต่อมาในปี 1975 ประเทศในกลุ่มผู้ผลิตน้ำมันของโอเปคก็ตกลงที่จะขายน้ำมันเป็นเงินสกุลดอลล่าร์อย่างเดียว ทำให้เกิดวลีที่ว่าแลกดอลล่าร์กับน้ำมัน (dollar for oil)
เปโตรดอลล่าร์ปลุกชีพให้ดอลล่าร์ฟื้นขึ้นมาจากกองเถ้าถ่านอีกคร้ังหลังจากระบบ Bretton Woods ล่มสลาย เพราะว่าเปโตรดอลล่าร์สร้างมานด์เทียมของดอลล่าร์ขึ้นมา ทุกๆ ประเทศต้องซื้อน้ำมันต้องใช้น้ำมันในการพัฒนาเศรษฐกิจ เมื่อต้องซื้อน้ำมันจึงจำเป็นต้องขายสินค้าหรือบริการเพื่อให้ได้ดอลล่าร์ แล้วค่อยเอาดอลล่าร์นั้นไปซื้อน้ำมันของซาอุฯและโอเปค ซึ่งเป็นผู้ผลิตน้ำมันรายใหญ่ที่สุดของโลก เพื่อให้มั่นใจว่ามีดอลล่าร์เพียงพอ ประเทศต่างๆทั่วโลกจำต้องตุนดอลล่าร์ในรูปแบบพันธบัตรรัฐบาลสหรัฐในเงินทุนสำรองระหว่างประเทศ และใช้ดอลล่าร์นั้นหนุนค่าเงินของตัวเองต่อไป
วิธีการนี้ช่วยกีดกันประเทศต่างๆไม่ให้สะสมทองคำมากเกินไปในเงินทุนสำรองระหว่างประเทศ แม้ว่าราคาทองคำจะพุ่งจาก$35 ต่อออนซ์เป็น $42 ต่อออนซ์ในปี 1973ก็ตาม และทองคำมีแนวโน้มจะมีราคาสูงขึ้นเรื่อยๆจากการพิมพ์เงินของสหรัฐและผลกระทบของเงินเฟ้อที่ตามมา เนื่องจากสหรัฐมีแสนยานุภาพทางทหารที่ไร้เทียมทานจึงอยู่ในฐานะที่จะแบล็คเมล์ประเทศผู้ผลิตน้ำมันให้สนับสนุนระบบเปโตรดอลล่าร์ โดยที่สหรัฐชุปมือเปิบแบบแทบไม่ต้องลงทุนอะไรเลย
นอกจากจะเอาบ่อน้ำมันของซาอุฯและโอเปคมาหนุนดอลล่าร์แล้ว สหรัฐยังสามารถขายอาวุธให้ประเทศเหล่านี้ได้อีกด้วย ปั๊มน้ำมันขึ้นมามากเท่าใด ก็ต้องเอาเงินมาซื้ออาวุธสหรัฐ และพันธบัตรสหรัฐ สหรัฐเป็นเจ้ามือเล่นไพ่แจกทุกฝ่าย สหรัฐหนุนหลังทั้งอิสราเอล และประเทศอาหรับ ทั้งๆ ที่ทั้ง 2 ฝ่ายเป็นศัตรูกัน สหรัฐส่งทหารไปประจำการที่ฐานทัพในบาห์เรน อิรัค คูเวต โอมาน กาต้าร์ ซาอุฯ ยูเออี อิยิปต์ อิสราเอล จอร์แดน เยเมนเพื่อการันตีความมั่นคงของภูมิภาค และอยู่ในฐานะที่สามารถเสี้ยมประเทศอาหรับแตกแยกกันได้ตามสูตรแบ่งแยกเพื่อปกครอง
หลังจากขึ้นไปดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีได้ไม่นานโดนัลด์ทรัมป์คุยโวว่า ถ้ากองทัพสหรัฐไม่สนับสนุนซาอุฯ ราชวงศ์ซาอุฯ จะอยู่ในอำนาจได้ไม่เกิน2 สัปดาห์ ทรัมป์บีบซาอุฯ ให้ซื้ออาวุธจากบริษัทผู้ผลิตอาวุธของสหรัฐเป็นข้อตกลงที่ทำสัญญาซื้อขายหลายปีจนซาอุฯ หน้าเขียว
หลังจากที่เปโตรดอลล่าร์เกิดขึ้นมาแล้ว สหรัฐพบว่าเปโตรดอลล่าร์ดีกว่าระบบ Bretton Woods ที่ใช้ทองคำหนุนหลังดอลล่าร์ เพราะว่าในระบบเปโตรดอลล่าร์สหรัฐไม่ต้องสนใจว่าจะต้องมีสำรองทองคำแค่ไหน เพราะว่ามีบ่อน้ำมันตะวันออกกลางช่วยหนุนแทน สหรัฐจะพิมพ์ดอลล่าร์สร้างหนี้เพื่อใช้จ่ายเกินตัวได้ต่อไปโดยไม่สะดุด เพราะว่าสามารถสร้างหนี้เพื่อจ่ายหนี้ได้ โดยมีประเทศผู้ผลิตน้ำมันพร้อมที่จะช่วยไฟแนนซ์หนี้ของสหรัฐ
ประเทศต่างๆทั่วโลกต่างก็ติดกับดักเปโตรดอลล่าร์กันทั้งนั้น ต่างฝ่ายต่างชิงกันแย่งส่วนแบ่งการตลาดเพื่อขายของถูกในตลาดสหรัฐเพื่อเอาดอลล่าร์มาสำรองเพื่อซื้อน้ำมัน หรือซื้อสินค้าอื่นๆ เนื่องจากดอลล่าร์ผูกขาดในการทำธุรกรรมทางการเงินระหว่างประเทศสหรัฐน้ำเข้าสินค้าได้ในราคาถูกจากประเทศผู้ส่งออกที่หิวดอลล่าร์ ทำให้ช่วยประคับประคองเงินเฟ้อของสหรัฐ คุณภาพชีวิตคนอเมริกันดีกว่าประเทศอื่นๆจากการที่สหรัฐสามารถสร้างดีมานด์เทียมจากเปโตรดอลล่าร์
หลังจากสร้างดีมานด์เทียมจากเปโตรดอลล่าร์แล้ว เป้าหมายต่อไปของคิสซิงเจอร์ที่มองการณ์ไกลถึง 30 ปี 50 ปี โดยสหรัฐจะสร้างจีนให้เกิดใหม่เพื่อให้จีนพัฒนาเศรษฐกิจ แล้วขายสินค้าเพื่อให้ได้ดอลล่าร์แล้วจีนจะต้องเอาดอลล่าร์นั้นกลับมารีไซเกิ้ลซื้อพันธบัตรสหรัฐเพื่อเป็นการสร้างดอลล่าร์เทียมอีกต่อหนึ่งจากเปโตรดอลล่าร์เพื่อให้สหรัฐสามารถต่ออายุดอลล่าร์กระดาษและใช้จ่ายเงินเกินตัวต่อไป
จีนไม่อยู่ในฐานะที่จะปฏิเสธข้อเสนอของสหรัฐ เหมือนกับกลุ่มประเทศผู้ผลิตน้ำมัน แต่กว่าจะขยับได้จีนต้องคอยให้ประธานเหมาเสียชีวิตไปก่อน เหมาตายในปี 1975 และพวกแก็งค์ 4สหายที่อยู่เบื้องหลังการปฏิวัติวัฒนธรรมจีนและกวาดล้างอำนาจทางการเมืองของฝ่ายตรงข้าม รวมท้ังเติ้ง เสียวผิงก็ถูกเช็คบิลในที่สุด
ขั้วอำนาจใหม่ในจีนโค่นล้มอำนาจของแก็งค์4สหาย ซึ่งมีผู้นำที่คือเจียง ชิง (ภรรยาคนสุดท้ายของประธานเหมา เจ๋อตุง) ส่วนสมาชิกอีกสามคนคือ จาง ชุนเฉียว เหยา เหวินหยวน และ หวัง หงเหวิน หลังจากนั้นมีการเชิญเติ้ง เสี่ยวผิงขึ้นมามีอำนาจเป็นประธานาธิบดีในปี 1979 เติ้งดำเนินนโยบายใหม่เปิดประเทศเต็มที่
หลังจากประธานาธิบดีจิมมี่ คาร์เตอร์สานงานต่อจากคิสซิงเจอร์ด้วยการเปิดสัมพันธไมตรีกับจีนเต็มรูปแบบมีการแลกเปลี่ยนทูตประจำประเทศกัน และสหรัฐ ซึ่งเคยหนุนเจียง ไคเช็คหรือไต้หวันมาตลอดหักหลังไต้หวันและหันมาสนับสนุนจีนแทน โดยยอมรับว่าไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของจีน ซึ่งเป็นเงื่อนไขที่สำคัญที่สุดในการการสร้างสัมพันธไมตรีทางการทูตกับจีน
เติ้งเอาระบบทุนนิยมมาผสมผสานกับสังคมนิยม เปิดประเทศรับเงินลงทุน เทคโนโลยี และวิธีการบริหารจัดการจากต่างชาติ เพื่อสร้างจีนให้เป็นโรงงานโลก และฐานส่งออกสินค้าอุตสาหกรรมของโลกโดยที่จีนยอมอยู่ใต้ระบบดอลล่าร์กระดาษไปก่อน จนกว่ามังกรจะเติบกล้าขาแข็งสะยายปีกได้
By Thanong Khanthong, Editor
IMCT News
